1. सुविधाजनक आणि लवचिक वेळापत्रक: ऑनलाईन अभ्यासाचे सर्वात मोठे आणि आकर्षक फायदे म्हणजे ते अत्यंत सोयीस्कर आणि लवचिक असते. पारंपारिक वर्गामध्ये विद्यार्थ्यांना ठराविक वेळेत उपस्थित राहणे आवश्यक असते, परंतु ऑनलाईन शिक्षणात विद्यार्थी त्यांचे वेळापत्रक स्वतः निर्धारित करू शकतात. त्यांना फक्त इंटरनेट कनेक्शन आणि एक इलेक्ट्रॉनिक डिव्हाइस (स्मार्टफोन, लॅपटॉप किंवा टॅबलेट) आवश्यक असते. त्यामुळे ते त्यांच्या दिवसाच्या वेळेनुसार, घरच्या आरामात किंवा इतर ठिकाणी शिक्षण घेऊ शकतात. या लवचिकतेमुळे विद्यार्थ्यांना इतर गोष्टींसोबत शिक्षणाचा समतोल साधता येतो. उदाहरणार्थ, विद्यार्थ्यांना ऑफिस काम, इंटर्नशिप, किंवा कुटुंबासोबत वेळ घालवण्यासाठी जास्त वेळ मिळतो. हे एक प्रमुख कारण आहे की, जे विद्यार्थी वेळेच्या बंधनांमुळे पारंपारिक शिक्षण घेत नाहीत, त्यांच्यासाठी ऑनलाईन शिक्षण एक उत्तम पर्याय ठरतो.
2. जागा आणि स्थानाची शिथिलता: ऑनलाईन शिक्षणामुळे विद्यार्थ्यांना भौतिक शिक्षणासाठी खास जागेची आवश्यकता नाही. ते कोणत्याही ठिकाणी, जसे की घरी, कॅफे मध्ये, पार्कमध्ये किंवा प्रवास करत असताना देखील शिकू शकतात. यामुळे वर्गात उपस्थित राहण्यासाठी लागणारा वेळ आणि स्थानिक अडचणींमुळे होणारा त्रास कमी होतो. पारंपारिक वर्गांमध्ये विद्यार्थ्यांना फिजिकल उपस्थिती अनिवार्य असते, परंतु ऑनलाईन शिक्षणामुळे विद्यार्थ्यांना हे सर्व बंधनं पार करणे शक्य होते. विद्यार्थ्यांना त्यांच्या आवडीनुसार ठिकाणी अभ्यास करण्याची स्वातंत्र्य मिळते, ज्यामुळे ते अधिक आरामदायक आणि उत्पादक असू शकतात.
3. आर्थिक बचत: ऑनलाईन शिक्षण विद्यार्थ्यांसाठी एक मोठे आर्थिक फायदे देऊ शकते. पारंपारिक शिक्षण पद्धतीमध्ये विद्यार्थ्यांना स्कूल किंवा कॉलेजमध्ये जाण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात खर्च येतो, ज्यामध्ये परिवहन खर्च, पाट्या, पुस्तकं, वर्ग उपकरणे आणि अन्य खर्च समाविष्ट असतात. ऑनलाईन शिक्षणामुळे या सर्व खर्चांपासून विद्यार्थ्यांना वाचता येते. त्यांना घराच्या आरामात शिकता येते, त्यामुळे प्रवासाचा, खाणपिणाचा, इतर खर्च कमी होतो. याव्यतिरिक्त, ऑनलाईन अभ्यासासाठी काही कोर्सेस, क्लासेस किंवा संसाधने तुलनेने कमी किमतीत उपलब्ध असतात, ज्यामुळे विद्यार्थ्यांना मोठ्या खर्चांपासून वाचता येते. त्यामुळे आर्थिक दृष्टिकोनातून देखील ऑनलाईन शिक्षण लाभदायक ठरू शकते.
4. शिक्षणाच्या विविध स्रोतांचा वापर: ऑनलाईन शिक्षणामुळे विद्यार्थ्यांना वेगवेगळ्या डिजिटल संसाधनांचा वापर करण्याची संधी मिळते. पारंपारिक वर्गांमध्ये शिक्षक केवळ पुस्तकांवर आधारित शिकवणी देतात, पण ऑनलाईन शिक्षणामुळे विद्यार्थ्यांना व्हिडिओ लेक्चर्स, ऑनलाइन नोट्स, ई-बुक्स, पॉडकास्ट्स, क्विझेस आणि विविध प्रकारचे शैक्षणिक संसाधने उपलब्ध होतात. या डिजिटल सामग्रीचा वापर करून विद्यार्थ्यांना जास्त आकर्षक आणि प्रभावी शिक्षण मिळते. उदाहरणार्थ, विद्यार्थ्यांना व्हिडिओ लेक्चर्स पाहता येतात, जे त्यांच्या शिकण्याच्या पद्धतीला इंटरएक्टिव्ह आणि आकर्षक बनवते. या संसाधनांचा वापर विद्यार्थ्यांना एकाच गोष्टीचा अधिक सखोल अभ्यास करण्यास मदत करतो, ज्यामुळे त्यांचे ज्ञान अधिक विस्तृत होऊ शकते.

5. आजच्या डिजिटल युगात विद्यार्थी Coursera, Udemy, edX, Khan Academy, Byju’s, Unacademy, NPTEL, Skillshare, LinkedIn Learning यांसारख्या ऑनलाईन शिक्षण प्लॅटफॉर्म्सचा वापर करून विविध विषय शिकू शकतात. Coursera आणि edX हे नामांकित विद्यापीठांचे कोर्सेस ऑफर करतात, तर Udemy आणि Skillshare स्किल-बेस्ड कोर्सेससाठी प्रसिद्ध आहेत. Khan Academy विद्यार्थ्यांसाठी मोफत शिक्षण देत असून, Byju’s आणि Unacademy शालेय विद्यार्थ्यांसाठी तसेच स्पर्धा परीक्षांसाठी उपयुक्त आहेत.

   उदाहरणार्थ, विद्यार्थ्यांना व्हिडिओ लेक्चर्स पाहता येतात, जे त्यांच्या शिकण्याच्या पद्धतीला इंटरएक्टिव्ह आणि आकर्षक बनवते. या संसाधनांचा वापर विद्यार्थ्यांना एकाच गोष्टीचा अधिक सखोल अभ्यास करण्यास मदत करतो, ज्यामुळे त्यांचे ज्ञान अधिक विस्तृत होऊ शकते.

6. वैयक्तिक शिकण्याची गती: ऑनलाईन शिक्षणाची एक अत्यंत महत्त्वाची वैशिष्ट्य म्हणजे विद्यार्थ्यांना त्यांच्या स्वतःच्या गतीनुसार शिकण्याची स्वातंत्र्य मिळते. काही विद्यार्थी एकाच गोष्टीवर अधिक वेळ घालवतात, तर काही विद्यार्थ्यांना जलद शिकता येते. यामुळे प्रत्येक विद्यार्थी त्याच्या क्षमता आणि गतीनुसार शिकू शकतो. पारंपारिक वर्गांमध्ये शिक्षकांच्या गतीनुसार शिकणे आवश्यक असते, पण ऑनलाईन शिक्षणामुळे विद्यार्थ्यांना त्यांचे शिकण्याचे वेळापत्रक आणि गती सेट करण्याची संधी मिळते. यामुळे त्यांच्या शिकण्याच्या अनुभवात नवा प्रभाव पडतो. काही विद्यार्थ्यांना एकाच संकल्पनेवर अधिक वेळ घेण्याची आवश्यकता असते, तर काहीजण लवकर समजून घेतात, आणि यामुळे प्रत्येकासाठी योग्य शिक्षणाची गती ठरवता येते.
7. व्यावसायिक किंवा पारंपारिक शिक्षणाशी संतुलन साधता येते: ऑनलाईन शिक्षण विद्यार्थ्यांना त्यांच्या व्यावसायिक जीवनाशी किंवा इतर जबाबदाऱ्यांशी संतुलन साधण्याची संधी देते. अनेक विद्यार्थ्यांना ऑफिस काम, इंटर्नशिप, किंवा इतर व्यावसायिक जबाबदाऱ्यांचा सामना करावा लागतो. अशा परिस्थितीत पारंपारिक शिक्षण घेणे थोडे कठीण होऊ शकते, पण ऑनलाईन शिक्षण विद्यार्थ्यांना त्यांचे व्यावसायिक जीवन आणि शिक्षण यामध्ये संतुलन साधण्याची सोय देते. उदाहरणार्थ, एखाद्या विद्यार्थ्याला दिवसाच्या कामातून वेळ काढून रात्रीच्या वेळी शिकता येते. तसेच, काही विद्यार्थ्यांना इंटर्नशिप करत असताना ऑनलाईन अभ्यासाची लवचिकता त्यांना त्यांच्या करियरच्या क्षेत्रातही उपयुक्त ठरू शकते. यामुळे ते दोन्ही गोष्टींमध्ये सामंजस्य साधू शकतात.

ऑनलाईन शिक्षण विद्यार्थ्यांना शिक्षणाच्या नवीन आणि लवचिक पद्धतीचा अनुभव देतो. यामुळे अनेक प्रकारे वेळ, खर्च, आणि शिकण्याच्या पद्धतीला प्रोत्साहन मिळते. परंतु, विद्यार्थ्यांना याचा पुरेपूर फायदा मिळवण्यासाठी आत्म-प्रेरणा, वेळेचे व्यवस्थापन आणि तंत्रज्ञानाचा योग्य वापर आवश्यक आहे.
ऑनलाईन अभ्यासामुळे वेळेचे आणि स्थानाचे बंधन राहत नाही, त्यामुळे विद्यार्थी स्वतःच्या गतीने शिकू शकतात. मात्र, ऑनलाईन अभ्यास करताना लक्ष केंद्रित करणे हा मोठा प्रश्न असतो. अशा वेळी एकाग्रतेसाठी योग्य तंत्र वापरणे आवश्यक असते. अभ्यासावर लक्ष केंद्रित करण्याच्या सर्वोत्तम पद्धती या लेखात यासंबंधी महत्त्वाच्या टिप्स दिल्या आहेत.